Golden Retriever
Golden Retriever - Użytkowość
„Świadectwem mądrości człowieka są muzea,
biblioteki i wiedza osób wykształconych.
Psy mają swą mądrość we krwi”
1. Konkurs Pracy Retrievrów
Mimo ze golden retriever stał się obecnie bardziej psem rodzinnym , ozdobnym niż myśliwskim, znaczna grupa hodowców pragnie, by rasa zachowała swoje wrodzone umiejętności, przydatne podczas polowania. Dlatego też obowiązują próby i konkursy myśliwskie organizowane przez Polski Związek Łowiecki, w którym stratować mogą psy mające dokumenty wydane przez Polski Związek Kynologiczny lub inny stowarzyszony w FCI ( Międzynarodowa Federacja Kynologiczna). Na konkursach ocenia się nie tylko wrodzone predyspozycje danego psa , ale i jego umiejętności nabyte podczas szkolenia. Dlatego też uczestnikami prób mogą być nawet szczenięta od szóstego miesiąca życia a górna granica wieku zależy od rodzaju danego konkursu. Co bardzo ważne dyskwalikowani są ci właściciele czy przewodnicy psów którzy zachowują się wobec nich brutalnie oraz używają niedozwolony sprzęt ( kolczatka, łańcuszek zaciskowy, induktor itp.). Posiadanie własnej broni myśliwskiej nie jest konieczne. Osoby które nie są myśliwymi a pragną uczestniczyć w próbach polowych mają przydzielanych myśliwych z bronią. Istotny jest również strój myśliwski lub sportowy. Dla retrieverów, wiec także dla goldenów przewidziano zestaw ćwiczeń mających na celu wyselekcjonowanie najlepszych psów obdarzonych prawdziwym talentem. Retriever to pies - pomocnik myśliwego w wyszukiwaniu strzelonej bądź rannej zwierzyny. Dlatego tez właściwy temperament, dobry nos i inicjatywa ( samodzielność) są nieodłącznym składnikiem charakteru goldena. Podczas konkursów dla retrieverów psy prowadzone są wyłącznie luzem ( bez smyczy i obroży). Jedynym środkiem porozumienia między psem a jego przewodnikiem może być gwizdek lub ewentualnie komenda optyczna lub głos. Konkursy pracy dla retrieverów odbywają się jesienią, w naturalnych warunkach polowania, na żywej zwierzynie. Zalety, którymi obdarzony jest dobry retriever to: spokój, naturalne umiejętności odnajdywania aportu, dobry wiatr ( czyli doskonała praca węchowa, wytrwałość ( w poszukiwaniu zwierzyny) inicjatywa ( pies z własnej woli wybiera drogę samodzielnie przeszukuje nawet trudny teren na zwierzynę), stylowy aport i oczywiście posłuszeństwo!
Konkursy dla retrieverów odbywają się w trzech kategoriach o różnym stopniu trudności:
Ad: a) konkurs dla młodych psów, w wieku do 24 m-cy, ale dyplom uzyskany w tej kategorii nie uprawnia psa do wystawiania w klasie użytkowej
Konkurs ma na celu wykazanie tak pożądanych u retrievera cech jak opanowanie i spokój, posłuszeństwo wobec przewodnika, także brak jakiejkolwiek reakcji na strzał. Zadaniem psa w tej próbie jest wykazanie się umiejętnością chodzenia przy nodze bez smyczy (!), przychodzenie do nogi , pozostawanie na miejscu, aport z lądu i aport z otwartej wody. Reakcję na strzał bada się w sytuacji, gdy pies pozostaje w pozycji siad lub waruj a właściciel oddala się na odległość minimum 30 m. Pies ma siedzieć spokojnie i czekać na powrót przewodnika. Aportować pies zaczyna na wyraźny znak przewodnika, przy czym przynosi aport biegnąc najkrótszą droga do właściciela.
Ad: b) konkurs dla wszystkich grup wiekowych
W tej konkurencji dla psów, oprócz wyżej omówionych ocenia się aport z szuwarów, włóczkę ptaka, włóczkę królika i marking. Tropienie włóczki ptaka i królika- to odtwarzanie przez psa drogi, którą ciągnięte było zwierze na długości ok. 150m z dwoma załamaniami pod kątem rozwartym. Marking- to konkurencje dla psów mających zdolność zapamiętywania miejsca upadku strzelonej zwierzyny. Pies siedzi przy nodze a pomocnik około 40m od stanowiska, z wiatrem rzuca w sposób widoczny dla psa 4 sztuki zwierzyny (ptaki). Przewodnik lub jego pomocnik, o ile właściciel psa nie ma pozwolenia na broń, każdorazowo oddaje strzał. Próba odbywa się w trawie na tyle wysokiej, by pies nie mógł wzrokiem zlokalizować leżącej zwierzyny. Po każdy aport pies wysyłany jest oddzielnie. Nie zalicza pies, który szuka w innym kierunku niż ten. w którym spadł ptak.
Ad: c) konkurs poszerzony
W tej konkurencji występują na ogół psy używane faktycznie do polowań. - odszukanie zagubionej zwierzyny. Pies powinien przeszukiwać teren kierowany sygnałami wydawanymi przez przewodnika ( uzgodnionymi z sędzią) - Bobrowanie za żywą kaczką - energicznie, z temperamentem pies powinien przeszukiwać szuwary i trzciny , szukając żywej kaczki. - Aport drapieżnika. Retrievery to psy z dużym temperamentem. Pełnię swoich możliwości w aportowaniu powinny wykazać aportując drapieżniki np. lisa. Lisa umieszcza się w czworoboku z żerdzi o wysokości ok. 75cm, w lesie . Przewodnik podprowadza psa na odległość ok. 30m od ogrodzenia, po czym wydaje komendę aport. Pies aportuje drapieżnika, skacząc przez przeszkodę.
Jak widać przygotowanie goldena do pracy w polu i do konkursów dla retrieverów nie jest proste. Wymaga pomocy fachowców i specyficznego sprzętu, a także dostępu do upolowanej zwierzyny. To co można samemu zrobić, by przygotować psa do konkursów tego typu, to nauczenie go bezwzględnego posłuszeństwa w każdym terenie i sytuacji, dokładnego aportowania różnych przedmiotów, chętnego wchodzenia do wody ( a tego chyba żadnego goldena nie trzeba specjalnie uczyć) a także reagowania na zwierzynę podczas spaceru bez konkretnego rozkazu ze strony przewodnika. Szkolenie specjalistyczne lepiej powierzyć fachową lub szkolić psa osobiście lecz pod pod opieką wytrawnego instruktora. Naturalny sposób pracy psa bowiem łatwo spaczyć niefachowym postępowaniem, a stara może być już nie do odrobienia.
2. Konkurs Tropowców
Inny typ konkursów dla psów myśliwskich, w którym może startować golden aby uczestniczyć w klasie użytkowej na wystawach psów rasowych to Konkurs Tropowców. Konkurs tropowców przeprowadza się na:
W konkursie przeprowadzonym na farbie leżącej minimum 40 godzin mogą brać udział psy mające dyplom z pierwszego konkursu. W dniu imprezy psy biorące w niej udział muszą mieć ukończone 6 m-cy. Konkurs przeprowadza się na tzw. "czarnej stopie" (bez pokrywy śnieżnej). Przed przystąpieniem do pracy w konkursie sprawdza się reakcje na strzał, przy czym psy bojaźliwe nie są dopuszczane do dalszych konkurencji.
Konkurencje:
Ad: 1) Praca na otoku lub luzem od II łoża na sfabrowanym, zimnym lub starym tropie rannej zwierzyny.
Przed konkurencją przewodnik musi zdecydować i poinformować sędziego czy jego pies pracuje luzem czy na otoku oraz jaki będzie sposób oznajmiania lub oszczekiwania. Psy, które oznajmiają czynią to w różny sposób, a więc i ten fakt musi zostać wyraźnie określony. Pies rozpoczyna pracę węchową od miejsca wskazanego przez sędziego ( tzw. złomu kierunkowego czyli miejsca " zestrzału" ) Praca na tropie powinna odbywać się spokojnie ( otok o długości minimum 6 metrów), dolnym wiatrem aż do końca. Wszystkie załamania powinny zostać dokładnie wypracowane, przy czym łagodzenie załamań jest błędem. Pies może podnieść kufę, gdy farba znajduję się wyżej na krzakach lub trawie. Tropy krzyżujące mogą zostać przez psa zaznaczone i samodzielnie skorygowane ( pies wraca bez pomocy na trop właściwy). Otok nie powinien być zbytnio napięty. Jeśli pies opuści trop, przewodnik ma dwukrotnie szansę poprawienia jego pracy, co jednakże obniża ocenę. Po dojściu do drugiego łoża ( tzn. . miejsca postoju czy zalegania rannego zwierza) spuszcza się z otoku, umożliwiając podejście do martwego zwierza. Pies nie powinien stracić kontaktu wzrokowego ze swoim przewodnikiem, pracując wolno lecz zdecydowanie doprowadzić do celu.
Ad: 2) Oznajmianie lub oszczekiwanie znalezionej zwierzyny
Pies oszczekiwacz ma około 5 minut na dojście do martwej zwierzyny. Winien pozostać w jej pobliżu, oszczekując ją do momentu nadejścia przewodnika. Jeśli tego nie robi przewodnik może na polecenie sędziego odwołać go i ponownie wykonać dane ćwiczenie, tracąc jednak punkty. Pies, który nie rozpocznie oszczekiwania mimo znalezienia zwierzyny traci kolejny punkt. b) pies oznajmiacz- po odnalezieniu martwej zwierzyny powinien w czasie nie dłuższym niż 10 minut powrócić do przewodnika oczekującego przy drugim łożu i oznajmić mu fakt znalezienia zwierza a następnie doprowadzić go do celu. Sposób sygnalizowania przewodnik zgłasza sędziemu przed rozpoczęciem konkurencji. Jeśli pies nie wykona pracy oznajmia, można go wziąć na otok ( obniżenie oceny) i powtórzyć ćwiczenie.
Ad: 3) Zachowanie przy martwej zwierzynie
Oszczekiwanie i oznajmianie dochodzą do zwierza same. Ich pracę ocenia ukryty w pobliżu sędzia. Pies nie powinien narzynać( nadgryzać) zwierzyny. Oblizywanie rany postrzałowej jest błędem Szarpanie a nawet gryzienie świadczące o dużej pasji psa nie powoduje ukarania go punktami karnymi, ale o tym decyduje sędzia. Psy narzynające zwierze lub próbujące je zakopać podlegają dyskwalifikacji. Pies pilnujący zwierza przed obcymi oceniany jest bardzo pozytywnie. Pies słabo lub wcale nie interesujący się zwierzem otrzymuje najniższą ocenę.
Ad: 5) Współpraca z przewodnikiem i posłuszeństwo
Współprace psa z przewodnikiem ocenia się biorąc pod uwagę utrzymanie stałego kontaktu przez psa i reakcję na polecenia. Pies powinien szybko i sprawnie wykonywać otrzymane polecenia. Pies powinien szybko i sprawnie wykonywać otrzymane polecenia. Psy ociągające się otrzymują obniżone oceny, psy, które uciekają od przewodnika nie dają się wziąć na smycz, podlegają dyskwalifikacji. Laikowi konkursy psów myśliwskich mogą wydać się brutalną zabawą, wzmagającą krwiożerczość domowych pupili. Pies myśliwski jest doskonałym pomocnikiem myśliwego. Dobrze ułożony nie krzywdzi zwierzyny, nie goni jej bezsensownie, nie płoszy. W wypadku postrzelenia zwierza szybko go odnajdzie i oznajmi to myśliwemu., który szybko skróci mu cierpienia. Żaden szanujący się myśliwy nie pozostawi rannej zwierzyny swojemu losowi, a w tym może pomóc tylko dobrze ułożony pies. Psy myśliwski i te trzymane jako psy rodzinne, i te pracujące, zawsze mają ogromną pasję łowiecką. Polowanie to ich namiętność, którą lepiej utrzymać w ryzach wychowaniem i wyszkoleniem. Nieułożony pies myśliwski staję się utrapieniem na spacerach w lesie czy na polach. W sposób nie kontrolowany przez przewodnika płoszy zwierzynę, próbuje oddać się swojej pasji na własną rękę a raczej łapę. Stanowi zagrożenie nie tylko dla zwierząt, ale i dla siebie. Łatwo może się zgubić lub wpaść np. we wnyki. Pies ułożony podlega kontroli, chętnie wypełnia polecenia właściciela, który bawiąc się z nim, daje mu choćby namiastkę pracy myśliwskiej. konkursy pracy dla psów myśliwskich sprawdzają nie tylko wyuczone reakcje psa, ale przede wszystkim jego wrodzone predyspozycje do tego typu pracy. Na bazie instynktu do polowania można u psa wypracować wiele pożądanych w służbie człowieka zachowań, jak szukanie materiałów wybuchowych , broni, narkotyków czy zagubionych ludzi. ta sama pasja tropienia zwierzyny wymaga chęci do pracy w ruinach i gruzowiskach w poszukiwaniu ofiar katastrof. Konkursy takie sprawdzają też umiejętności przewodnika w ułożeniu psa i zapanowaniu nad jego temperamentem, oceniają wzajemny kontakt i chęć współpracy. A nią ma wspaniełszego widoku niż widok psa i człowieka pracujących ramię w ramię, rozumiejących się bez słów.
Ad: 6) Zakładanie ścieżki tropowej
Osoba zakładająca ścieżkę tropową powinna być osobą obcą dla psa. Do założenia sztucznego tropu używa się około 0,25 litra farby ( krwi) jeleniej, sarniej, dziczej lub daniela. Można także użyć krwi bydlęciej lub świńskiej, którą należy uszlachetnić przez zanurzenie w niej na 24 godziny narogów świeżo ubitej sztuki jelenia, sarny, dzika lub daniela. Sfarbowany ( czyli naznaczony krwią zwierza) trop powinien leżeć w wypadku konkursu 1. od 6 do 12 godzin, przy czym musi przeleżeć przez noc. W wypadku konkursu 2. minimum 40-48 godzin, przy czym przeleżeć musi przez dwie noce. Długość ścieżki w obu konkursach wynosi ok. 600 metrów. Rozpoczyna się oznaczonym złomem kierunkowym " zestrzałem" ( czyli miejsce gdzie zwierzyna otrzymała postrzał), a na swym przebiegu ma dwa prowadzone pod kątem prostym lub rozwartym załamania, które zaczynają się tuż za sztucznymi " łożami" zranionego zwierza. Na końcu ścieżki kładzie się martwego, grubego zwierza, którego farbę użyliśmy do zakładania tropu. Zwierzyna powinna być wypatroszona i zaszyta.